Handel zagraniczny czy szerzej – biznes międzynarodowy był jeszcze do niedawna
postrzegany jako domena wielkich koncernów, które zdominowały rynek światowy. Natomiast przedsiębiorczość kojarzyła się z aktywnością wyłącznie na rynkach lokalnych. Tymczasem na przełomie XX i XXI wieku obserwujemy niebywały rozkwit przedsiębiorczości w skali międzynarodowej. W niniejszym odcinku omówimy przyczyny wspomnianych zmian oraz główne przejawy aktywności międzynarodowej mniejszych firm.
W pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę, że zmieniły się warunki prowadzenia działalności w skali międzynarodowej, eliminując bądź istotnie zmniejszając
bariery, jakie napotykały przede wszystkim mniejsze firmy:
Dzięki nowoczesnym technologiom i i wykorzystaniu Internetu nastąpiła przyspieszona wymiana informacji w skali międzynarodowej
Z kolei obniżka kosztów podróży i transportu w sposób oczywisty wpłynęła na zmniejszenie kosztów operacji międzynarodowych
do sektora dynamicznych małych przedsiębiorstw nowej generacji weszli ludzie wykształceni, z dobrą znajomością języków obcych
firmy, także te mniejsze, niewątpliwie skorzystały w wyniku stopniowego ograniczania ceł i innych barier w handlu światowym, a także postępującego procesu integracji gospodarczej. Doświadczenia Polski i innych krajów, które zostały pełnoprawnymi członkami Unii Europejskiej w 2004 roku, są tego najlepszym przykładem.
Do niedawna zainteresowanie aktywnością międzynarodową wśród mniejszych firm było stosunkowo niewielkie. Ograniczone zasoby finansowe i kadrowe oraz brak doświadczenia powodują, że nawet jeśli decydują się one zaangażować w operacje zagraniczne, robią to stopniowo, rozpoczynając od rynków najbliższych geograficznie i kulturowo. Dopiero po 1990 roku ujawniły się nowe zjawiska i tendencje. Małe dynamiczne firmy już w pierwszych latach funkcjonowania zaczynają szturmować rynki światowe i wykorzystują możliwości ekspansji międzynarodowej jako dźwigni przyspieszonego rozwoju.
Co decyduje o pojawieniu się skłonności do zaangażowania w operacje międzynarodowe mniejszych firm? Najważniejsze czynniki, to:
orientacja międzynarodowa członków zespołu przywódczego, która może wynikać z profilu wykształcenia, znajomości języków obcych, a także wcześniejszych doświadczeń zawodowych.
umiejętność przyswajania informacji i szerzej – uczenia się rynków międzynarodowych
umiejętność nawiązywania współpracy, tworzenie związków partnerskich, aliansów strategicznych itp., by w ten sposób uzupełnić brakujące zasoby.
Zjawisko przedsiębiorczości międzynarodowej jest stosunkowo świeżej daty. Dlatego trudno się na razie pokusić o jego całościową interpretację. Najważniejsza konstatacja dotyczy skali i tempa zmian w otoczeniu biznesowym i ich wpływu na aktywność przedsiębiorczą. Do niedawna aktywność międzynarodową małych firm postrzegano głównie w kontekście zagrożeń i barier. Radykalne zmiany w zakresie przepływu informacji i komunikacji spowodowały, ze operacje w skali globalnej stały się autentyczną szansą dla ich przyspieszonego rozwoju.